Educatie
Herstellen van COVID-19
Mensen worden als genezen gezien van Covid-19 als ze zich beter voelen en 24 uur lang geen gezondheidsklachten meer hebben gehad.
Steeds meer te doen over gevaarlijke stoffen
12 januari 2023
Per januari 2023 is het zover. Nederland kent voor het eerst een structurele regeling voor tegemoetkoming bij beroepsziekten: de regeling Tegemoetkoming Stoffengerelateerde Beroepsziekten (TSB). Deze neemt voor werkenden veel juridische en -daardoor grotere- persoonlijke problemen weg. Wat zijn de gevolgen voor de werkgevers?
Nederland buitenbeentje
We gaan eerst even terug in de tijd, en bezien de bredere context. Tot 1 juli 1967 kende ons land in de publiekrechtelijke werknemersverzekeringen het Risque professionel systeem. Dat is vrijwel wereldwijd nog steeds gangbaar: getroffenen van een beroepsziekte of arbeidsongeval krijgen aparte uitkeringen e.d., nagenoeg altijd hoger dan die voor niet door werk veroorzaakte gezondheidsschade. Dat is in overeenstemming met de normen van de Internationale Arbeids Organisatie (IAO), en met het rechtsbeginsel dat toegebrachte schade vergoed moet worden. Bij de introductie van de WAO per juli 1967 verdween dat.
In de praktijk bleek dat niet houdbaar. Zo kwamen er compensatieregelingen wat betreft de silicoselongen van Limburgse mijnwerkers, de asbestziekte mesothelioom en chronische toxische encephalopathie (CTE) door werk met gevaarlijke stoffen.
Veel werkgevers en cao-sectoren hebben in de loop der jaren (vaak via verzekeringen) enige schadecompensatie voor arbeidsongevallen geregeld. Wat betreft beroepsziekten is dat nooit wezenlijk van de grond gekomen. Dit onder meer omdat gezondheidsschade vaak pas laat blijkt, en de oorzaak moeilijk aan te tonen is.
Kies jouw arbodienst
Vergelijk bekende arbodiensten en ontvang binnen 5 minuten vrijblijvende offertes. Volledig kosteloos en zonder winstoogmerk.
TSB structurele voorziening
De ‘chroom-6’ affaire gaf voor het kabinet en de Tweede Kamer de doorslag om van incidentenpolitiek naar een structurele voorziening te gaan: de TSB, voor momenteel drie beroepsziekten door gevaarlijke stoffen, in de toekomst zeker meer. Getroffen (voormalig) werkenden krijgen een eenmalige belasting- en premievrije uitkering; in 2023 is dat € 22.839, jaarlijks wordt geïndexeerd. Het pluspunt van de TSB is duidelijk: er komt een einde aan de “juridische lijdensweg” voor getroffenen door ernstige beroepsziekten. De beperkingen zijn ook duidelijk. De TSB betreft (vooralsnog enkele) beroepsziekten door gevaarlijke stoffen, niet door andere oorzaken, en er is geen nationale regeling voor schade door arbeidsongevallen.
En werkgevers?
De TSB wordt gefinancierd uit een nauwelijks merkbare WIA-premieverhoging. Alle werkgevers brengen die gelijkelijk op. Bij de eerdere regeling voor mesothelioom gold nog dat verhaal mogelijk was bij (mogelijk) verantwoordelijke vroegere werkgevers. In de TSB kunnen werkgevers hoogstens bevraagd worden over werk(risico’s) van een aanvragende (vroegere) werknemer. Het ISBG (instituut slachtoffers beroepsziekten door gevaarlijke stoffen) zal dat voor getroffen werkenden kunnen doen.
Wel blijft het aansprakelijkheidsrecht gelden. Werknemers kunnen een procedure voeren, zoals voor een hogere compensatie dan die van de TSB. Maar wellicht zijn er door de regeling juist minder procedures te verwachten.
Er is steeds meer te doen over gevaarlijke stoffen
Directe gevolgen van de TSB voor werkgevers zijn er nu nauwelijks. Kunnen werkgevers er schouderophalend aan voorbij gaan? Nee. Kijk maar naar de geschiedenis en de internationale context. De TSB zal het debat in ons land over werken met gevaarlijke stoffen verder aanjagen. De discussies in de opmaat naar en over de regeling wijzen voortdurend op het belang van meer preventie, door de verantwoordelijken, de werkgevers. Een onvolkomen omgang met gevaarlijke stoffen in het werk is niet houdbaar.
De regeling voorziet ook in uitkeringen voor zzp’ers, bescherming van hen stond bij ondernemers niet altijd scherp op het netvlies. De Arbeidsinspectie controleert steeds meer op (documentatie bij) gevaarlijke stoffen. Een werkgever die denkt dat een risico geen aandacht verdient omdat het niet op de TSB-lijst staat, kan van een koude kermis thuiskomen. De TSB is aanleiding om uw werk met gevaarlijke stoffen onder de loep te nemen.
Geeft uw arbodienst breed advies over gevaarlijke stoffen? Veranderen van arbodienst, of daarover denken? De mensen van ArboKompas staan voor u klaar!
Wetgeving
Coronabesmettingen in het werk? – ‘Dan hangt zo’n werkgever’
Werksituaties zijn verantwoordelijk voor één op de acht besmettingen.
Ziekte en verzuim
Petje af voor werkend Nederland!
Wat deed de pandemie met werk en werkenden? Er komt steeds meer informatie los. Een volledig beeld is er nog niet. ArboKompas neemt alvast haar petje af!
Wetgeving
Verantwoord langere tijd thuiswerken
De belangrijkste richtlijnen voor een gezond en effectief werkritme thuis op een rijtje.