Arbeidspotentieel onder gepensioneerden

Het is ook een feit dat onder ouderen sprake is van de wil om te werken zonder daadwerkelijk werk: met andere woorden, er is onbenut arbeidspotentieel. De omvang daarvan is tot nu onduidelijk. 

Wanneer weer betaald werk?

Drie onderzoekers – sociologie en demografie – pakten dit op. Ze enquêteerden een representatieve steekproef van volledig gepensioneerden. Onder welke omstandigheden zouden zij weer betaald werk overwegen? De drie publiceerden in het digitale Economisch Statistische Berichten van 10 april.

Zes op de tien volledig gepensioneerden is op geen enkele manier geïnteresseerd. Voor de overige 40% (842 personen) toont de figuur de belangstelling. Het belangrijkste is de inhoud van het werk. Diverse aspecten van flexibiliteit zijn een wezenlijke voorwaarde voor de ouderen. Initiatief van werkgevers om gepensioneerden actief te benaderen, lijkt te lonen: een kwart wil betaald werk overwegen als zij daarvoor worden gevraagd.

Er zijn verschillen naar leeftijd en opleidingsniveau. Bereidheid betaald werk te overwegen is er meer onder de ‘jongere ouderen’; bijna de helft van de 66- tot 69-jarigen overweegt het onder bepaalde omstandigheden, onder de 75- tot 79-jarigen wil ook nog één op de drie het overwegen.  Onder de helft van de hoger opgeleiden is er belangstelling weer te gaan werken, tegenover nog geen derde van de laagopgeleiden, zo verwoorden de onderzoekers.

200.000 potentiële arbeidskrachten

Ander onderzoek toonde recent dat iets meer dan een kwart van de mensen met plannen om door te werken na de pensionering, dat ook daadwerkelijk doet. De drie auteurs in ESB stellen: “Als een kwart van de gepensioneerden die in onze enquête aangeven te willen werken, dat ook daadwerkelijk zou doen, .. gaat het .. om ruim 200.000 potentiële arbeidskrachten.

Zij zullen geen voltijdse functies gaan vervullen, maar kunnen op allerlei plekken in organisaties van grote waarde zijn. Denk aan het begeleiden van jongere medewerkers, het inspringen bij ziekte van collega’s, het invullen van onpopulaire werktijden, of het uitvoeren van werkzaamheden die door een krappe personeelsbezetting structureel blijven liggen.”

Doorwerken hoort in HR-beleid

De drie zien tot nog toe slechts incidentele actie van werkgevers resp. werknemers. Het artikel formuleert als conclusie: “De structurele krapte op de arbeidsmarkt vergt een aanpak waarbij het doorwerken over de pensioendrempel een integraal onderdeel wordt van het HR-beleid. Dat vereist dat men tijdig in gesprek gaat met oudere werknemers, en nieuwe vormen van flexibiliteit ontwikkelt die tegemoet komen aan de wensen van gepensioneerden en arbeidsorganisaties.”

Aanzienlijk onbenut arbeidspotentieel onder gepensioneerden