Van één van onze leden

Wat is Presenteïsme?

Presenteïsme draait om medewerkers die fysiek aanwezig zijn op het werk, maar niet in staat zijn om op hun best te presteren vanwege gezondheidsproblemen, stress, vermoeidheid of persoonlijke kwesties. Het kan moeilijk zijn om dit fenomeen te herkennen, omdat medewerkers op hun werk verschijnen, maar hun productiviteit en betrokkenheid kunnen aanzienlijk verminderd zijn.

 

Uit onderzoek blijkt dat de kosten van presenteïsme precies zo hoog zijn als de kosten van verzuim. Ze zijn echter vaak verborgen en niet in de (jaar-)cijfers terug te zien. Des te meer reden om aan de slag te gaan met dit kostbare fenomeen.

 

Laten we enkele praktijkvoorbeelden bekijken:

 

---

Voorbeeld 1: overwerkte medewerker

Stel je voor dat je een getalenteerde medewerker hebt die altijd op tijd op het werk verschijnt. Maar de laatste tijd valt zijn productiviteit sterk achteruit. Hij werkt vaak overuren en neemt nauwelijks vakantie, wat leidt tot een uitputtingssyndroom. Dit is een duidelijk geval van presenteïsme. Als werkgever kun je in gesprek gaan met deze medewerker om zijn welzijn te bespreken, mogelijke stressfactoren te identificeren en oplossingen te vinden om zijn productiviteit te herstellen.

 

Voorbeeld 2: ziekte en aanwezigheid

Een ander voorbeeld kan zijn wanneer medewerkers met een verkoudheid, griep of andere besmettelijke ziekten naar het werk komen uit angst voor verlies van verlofdagen of negatieve repercussies. Hiermee brengen ze niet alleen hun eigen gezondheid in gevaar, maar ook die van hun collega’s. Als werkgever kan je beleid ontwikkelen om medewerkers aan te moedigen thuis te blijven als ze ziek zijn en hen gerust te stellen dat hun gezondheid prioriteit heeft.

Presenteïsme en Inzetbaarheid

Medewerkers hebben te maken met diverse uitdagingen, variërend van mantelzorgverplichtingen, financiële druk, (parental) burnout tot bore-out, om er maar een paar te noemen. Deze factoren vallen in de vier TNO kwadranten die de inzetbaarheid beïnvloeden: Gezondheid, Weten en Kunnen, Werkplezier en Werk-Privé balans. Het resultaat is dat medewerkers weliswaar aanwezig zijn, maar niet optimaal vitaal en productief.

 

Dit mondt vaak uit in kortdurend frequent verzuim, dat op zichzelf een indicator kan zijn voor langdurig verzuim. Het is echter mogelijk om hier goed grip op te krijgen door deze uitdagingen tussen werkgever en werknemer te benoemen en te bespreken.

Waarom is aandacht voor Presenteïsme belangrijk voor werkgevers?

Gezondheid en Welzijn: Het welzijn van je medewerkers staat centraal. Het is belangrijk om je bewust te zijn van presenteïsme, omdat het de gezondheid van medewerkers kan schaden. Door dit te herkennen, kun je preventieve maatregelen nemen en ondersteuning bieden aan medewerkers om gezondheidsproblemen aan te pakken voordat ze ernstig worden.

 

Productiviteit en Efficiëntie: Het verminderen van presenteïsme kan directe voordelen opleveren voor de productiviteit en efficiëntie van je organisatie. Je kunt strategieën ontwikkelen om een gezonde werk-privébalans te bevorderen, stressmanagementprogramma’s te implementeren en flexibele werkschema’s aan te moedigen om medewerkers te helpen optimaal te presteren.

 

Bedrijfscultuur: Het herkennen en aanpakken van presenteïsme draagt bij aan het creëren van een omgeving waarin medewerkers zich gesteund voelen om hun gezondheid en welzijn serieus te nemen.

 

Kostenbeheersing: Presenteïsme kan leiden tot hogere kosten voor je organisatie, zoals lagere productiviteit, het missen van omzet of leiden tot andere schadeposten. Als werkgever kun je proactief maatregelen nemen om deze kosten te beheersen, zoals het aanbieden van gezondheids- en welzijnsprogramma’s, of het organiseren van andere verlofsoorten.

Hoe kun je Presenteïsme aanpakken?

Bewustwording en educatie: Breng het bewustzijn onder je medewerkers bij over presenteïsme en voorzie hen van informatie over hoe ze (gezondheids)problemen kunnen herkennen en aanpakken.

Het is belangrijk om leidinggevenden op te leiden in het herkennen van signalen van presenteïsme en het voeren van constructieve gesprekken met medewerkers om deze kwesties aan te pakken. Dit kan bijdragen aan een open en ondersteunende bedrijfscultuur.

 

Flexibiliteit: Bied flexibele werkschema’s aan en moedig de mogelijkheid voor medewerkers om thuis te werken aan. Dit kan stress en overbelasting verminderen. Door verschillende verlofopties te bieden, zoals flexibel verlof, onbetaald verlof, of het combineren van verlof met mantelzorgverlof, kun je medewerkers de flexibiliteit geven die ze nodig hebben om hun persoonlijke uitdagingen aan te pakken.

 

Ondersteuningsprogramma’s: Zet programma’s op voor stressmanagement, gezondheidsbevordering en coaching om medewerkers te ondersteunen bij het omgaan met persoonlijke problemen.

 

Feedback en communicatie: Moedig open communicatie aan tussen medewerkers en managers, zodat problemen vroegtijdig kunnen worden aangepakt.

 

Het uiteindelijke doel van het aanpakken van presenteïsme is preventie en het borgen van de beschikbare inzetbaarheid van medewerkers, evenals het voorkomen van ziekteverzuim. Als goede werkgever speel je een cruciale rol in het ondersteunen van zowel de gezondheid als de prestaties van je medewerkers.

 

Kortom: presenteïsme is een belangrijk fenomeen dat ons allemaal aangaat. Door de gezondheid en het welzijn van medewerkers te bevorderen, een ondersteunende werkomgeving te creëren en praktische oplossingen te bieden, kun je bijdragen aan een productievere, gezondere en gelukkigere werkplek voor alle medewerkers, ongeacht de branche waarin je actief bent.